ده ژن جدید مرتبط با دیابت کشف شد

یک گروه از محققین بین المللی ، ده ناحیه ی جدید از DNAرا یافتند که با دیابت نوع 2 مرتبط می باشد بدین ترتیب تعداد کل این نواحی در ژنوم انسانی با کشف جدید به بیش از 60 مورد رسید.

این تحقیق تصویرکاملتری از ژنتیک و فرآیندهای بیولوژیکی مسبب دیابت نوع 2 همراه با نقشه ی واضحی از جزئیات آنرا به نمایش گذشته است.

این تیم بین المللی که توسط محققین دانشگاه آکسفورد ، انستیتو هاروارد و MITو دانشگاه میشیگان هدایت شده است با استفاده از یک قسمت کوچک DNAبه بررسی عمیق تر واریته های ژنتیکی که غالباً در DNAانسان دیده می شوند و با دیابت نوع 2 مرتبط می باشند، پرداختند. یافته های این تحقیق در ژورنال Nature Geneticsبه چاپ رسید.

پرفسور McCarthy  از دانشگاه آکسفورد می گوید: این ده ناحیه ی جدید شناخته شده در ژنوم که با دیابت نوع 2 مرتبط می باشند درک جدید و بهتری از بیولوژی بیماری دیابت برای ما ایجاد کرده است. او می افزاید: بسیار سخت است که داروهای جدیدی برای دیابت ابداع کنیم بدون اینکه درک درستی از فرایندهای بیولوژیکی بیماری دیابت دربدن نداشته باشیم . این تحقیق ما را به هدفمان نزدیک تر کرده است.

عدم درمان دیابت می تواند منجر به عوارض مختلفی از جمله بیماری قلبی، سکته ، تخریب عصب و نابینایی گردد. حتی افزایش اندک مقدار قند خون کمی بالاتر از  مقدار طبیعی می تداند در دراز مدت سبب تاثیرات مخربی در بدن شود.

دیابت نوع 2 رایج ترین نوع دیابت است . این بیماری زمانی حادث می شود که بدن به اندازه ی کافی انسولین برای کنترل مقدار قند خون ترشح نکند یا هنگامیکه بدن حساسیت خود را به انسولین تولید شده از دست می دهد.

محققین با آنالیز DNAاز 35 هزار فرد مبتلا به دیابت نوع 2 و 115 هزار فردسالم ، ده ناحیه ژنی جدید را یافتند که درآن تغییراتی در ساختار DNAایجاد شده بود که به یقین با خطر ابتلا به دیابت مرتبط بودند.

دو ناحیه از این ده ناحیه سبب بروز تأثیرات متفاوتی در زنان ومردان می شوند یکی از این دو سبب افزایش خطر ابتلا به دیابت درمردان و دیگری این خطر را در زنان افزایش می دهد.

با کشف بیش از 60 ژن که در ارتباط  با  ابتلا به دیابت دو می باشند، دانشمندان توانستند الگوهای انواع ژنهای مرتبط با این بیماری را بیابند.

اگر چه واریته ی ژنی هر فرد تنها دارای تأثیر جزئی بر احتمال خطر کلی در افراد  دیگرمی باشد اما نوع ژنهای دخیل دراین بیماری دیدگاه جدیدی نسبت به بیولوژی دخیل در این بیماری گشوده است.

پرفسور McCarthyمی گوید: بانگاه کردن به همه ی 60 ژن یا ناحیه ی ژنی توانستیم نشانه ی انواع ژنهایی که بروی خطر ابتلا به دیابت نوع 2 تأثیر دارند را بیابیم.

ما مشاهده کردیم ژنهایی که در کنترل فرایند رشد سلولی، تقسیم و پیری نقش دارند، بخصوص ژنهایی که در پانکراس محل تولید انسولین، فعال هستند در افزایش خطر ابتلا به این بیماری نقش پررنگتری دارند. ما مشاهده کردیم ژنهایی که در مسیرهایی که در آنها سلولهای چربی بدن می توانند فرایندهای بیولوژیک را در جای دیگری از بدن  تحت تأثیر قرار دهند نیز جزو این ژنها می باشند. همچنین گروهی از ژنهایی که عامل نسخه برداری ژنهای کنترل کننده ی فعالیت ژنهای دیگر هستند نیز در افزایش خطر ابتلا به دیابت موثرند.

بااینکه مطالعات بروی ژنها در یافتن نواحی خاصی از DNAکه مطمئناً با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط می باشند موفقیت آمیز بود، اما هنوز بسیار سخت است که بگوییم کدام ژن ودقیقاً چه تغییری در DNAمسئول این ارتباط است.

پرفسور McCarthyوهمکارانش درمرحله ی بعد سعی دارند اطلاعات کاملی از تغییرات ژنتیکی مسبب بروز دیابت نوع 2 با استفاده از یافتن و بررسی کامل ترادف ژنی DNAدر افراد بدست آورند.

پرفسور McCarthyدر تحقیقی که در دانشگاه آکسفورد با همکاری محققین آمریکایی و اروپایی انجام می شود درحال بررسی ترادف ژنوم کامل 1400 فرد مبتلا به دیابت و 1400 فرد سالم است. نتایج اولیه این تحقیق سال آینده منتشر خواهد شد.

پرفسور McCarthyمی گوید: اکنون ما توانایی انجام کامل این کار را داریم یعنی می توانیم واریته های ژنی مرتبط به دیابت نوع 2 را یافته و تغییرات را بررسی کنیم. ما نه تنها قادر خواهیم بود سیگنالهایی که تاکنون به آن توجهی نکرده بودیم را بیابیم بلکه قادر خواهیم بود که حتی تغییرات DNAهر فرد که سبب بروز دیابت نوع 2 می شود را شناسایی کنیم.

مطالعات بررسی ترادف ژنوم واقعاً کمک بزرگی در تکمیل دانش بیولوژی بیماری دیابت می باشد.

پرفسور McCarthyمی گوید: شواهد قوی موجود نشان می دهد واریته های ژنی مشابه زیادی بیش از آنچه تاکنون شناسایی کرده ایم وجود دارند که دارای تأثیراتی بروی ابتلا به بیماری دیابت هستند. آنچه تاکنون شناسایی کرده ایم که حدود 60 ژن یا بیشتر است دارای قویترین تآثیرات بروی افزایش خطر ابتلا به دیابت می باشند اما احتمالاً  ده ها و صدها و حتی هزاران ژن دیگر وجود دارند که دارای تأثیرات کمتری بروی این بیماری می باشند .

برای بررسی چگونگی مشخص نمودن ژنهایی که در ابتلا به دیابت موثرند در این تحقیق می توان به مثالهای زیر توجه کرد:

v    برای مثال یکی از حالتهای بروز دیابت نوع 2 این است که سلولهای تولید کننده ی انسولین در

 پانکراس دیگر قادر به تولید هورمون کافی برای کنترل مقدار قندخون نمی باشند. البته مشخص نیست که تعداد سلولهای بتای باقیمانده برای تولید انسولین مورد نیاز کافی نیست یا اینکه سلولها به تعداد کافی هستند اما جواب کافی را ایجاد نمی کنند یا هر دو حالت. ژنهای سیکل سلولی که کنترل کننده ی رشد، تکامل ومرگ سلولها هستند می توانند نقش مهمی در این کار داشته باشند.

v    چاقی یکی از فاکتورهای خطر اصلی برای دیابت است. چاقی موجب کاهش پاسخ به انسولین تولید شده در بدن می شود. درحالیکه چربی در این موضوع نقش مهمی دارد اما کبد وماهیچه جائیست که مقاومت به انسولین در آنجا تأثیراتی بجا می گذارد. فرآیندهایی که در آن سلولهای چربی با سایر بخش های بدن در ارتباط می باشند همانطور که یافته های ژنتیکی نیز پیشنهاد می دهند می توانند چگونگی این اتفاق را توضیح دهند.

محققین نشان دادند که داده های بدست آمده  از مطالعات ژنومی که شامل ژنوم مرتبط با ابتلا به دیابت می شوند نشان دهنده ی تعداد زیادی واریته های ژنی مشترک است که هر کدام دارای یک تأثیر کوچک هستند،  این احتمال بیشتر است که تعداد زیاد واریته های ژنی مشترک دارای یک تأثیر بسیار زیاد باشند تا اینکه واریته های ژنتیکی نادر ناشناخته ای وجود داشته باشند که تنها در تعداد کمی از مردم وجود داشته باشد و در این افراد خطر ابتلا به دیابت را بالا ببرند.

منبع: www.sciencedaily.com/releases/2012/08/120812151657.htm